Emperatòri
Imperatoria ostruthium
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Bijoun, Aregrot.
Noms en français : Impératoire, Benjoin.
Descripcioun :L'emperatòri o bijoun es uno planto coumuno en auto mountagno ounte trachis dins li relarg umide. Li fueio soun coumpausado de tres tros de tres fueioun denta. Li flour soun en gràndis oumbello de 20 à 50 rai. La cambo èi boutisso, sènso péu. Se recounèis peréu à soun fru de 4 à 6 mm e proun ala (1 à 1,5 mm - fotò).
Usanço :La racino (aregrot) èi vertuouso (pèr reviscoula...), èi poussible e se n'en servi coume sabourun. Li fueio, que sènton bon, soun manjadisso, pulèu cuecho en soupo o en tian, alor que la tijo sucrado e sucouso se croustejo crudo. Li fueio servien peréu en emplastro pèr gari li plago.
Port : Grando erbo
Taio : 0,4 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Imperatoria
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 7 à 10 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Fourèst fresco
- Ribiero
- Mountagno mejano
- Auto mountagno
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Imperatoria ostruthium L., 1753
(= Peucedanum ostruthium (L.) W.D.J.Koch, 1824 )
Escoubo-d'iero
Verbascum blattaria
Scrophulariaceae
Autre noum : Erbo-dis-arno.
Noms en français : Molène blattaire, Herbe aux mites.
Descripcioun :L'escoubo-d'iero trachis dins lis ermas e sus lou limas en ribo de ribiero. A de fueio bèn verdo e dentado, de cop tacado de vióulet, sènso péu en floucoun au contro de la maje-part di fatarasso (a pamens de péu glandulous). Se recounèis peréu à si flour, gaire sarrado, e dis estamino vióuleto pourtado pèr de pecou pulèu long.
Usanço :Escoubo-d'iero, erbo-dis-arno, porto li mémi noum que lou bouioun-blanc. Es uno planto amaro qu'èi pas manjadisso. Acampo li porc-de-sant-Antòni (blata en latin) ço que i'a douna lou noum. Sabèn pas rèn en raport emé lis arno. Pèr escouba l'iero se pòu coumprendre.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Verbascum
Famiho : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 3,5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Ermas
- Camin
- Ribiero
- Colo
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : TM
e CO
Ref. sc. : Verbascum blattaria L., 1753